Bu rahatsızlık, bir kadının vajinasının etrafındaki kas, bağ ve deri ağı, pelvik organları, dokuları ve yapıları yerinde tutan, destek sağlayan, sinir, kas ve fasyaların zayıflaması neticesinde oluşur ve haliyle vajene doğru sarkmalar, vajenden dışarı çıkmalar oluşur. Bu duruma vajinal sarkma (prolapsus) denir.
Normal doğum, çoğul gebelik, östrojen eksikliği, yaşlılık ve bazen de genetik olarak doğum yapmamış kadınlarda pelvik kasların ve bağ dokusunun gevşemesiyle ve yerçekimi etkisiyle rahim vajinaya doğru sarkmaktadır. Bu sarkma vajina dışından da görülebilecek kadar şiddetli olabilir.
Rahim sarkmasının en bilinen nedenleri nelerdir?
• Normal doğum,
• Doğumsal travmalar, zor ve uzayan doğumlar,
• Çok kez doğum yapmış olmak,
• Çoğul gebelik,
• İri bebek doğurmuş olmak,
• İleri yaş,
• Menopoz sonrasında östrojen miktarındaki azalma,
• Geçirilmiş pelvis operasyonları,
• Genetik olarak zayıf bağ dokusuna sahip olmak,
• Aşırı kilo (obezite),
• Hızlı kilo vermek,
• Karın içi basıncını artıran kronik durumlar (kabızlık, astım, ağır kaldırmak vb.).
Rahim sarkması kişinin hayatını olumsuz yönde etkileyebilir
Rahim ve diğer organların idrar kesesi ve bağırsak sarkması kadınların günlük aktivitelerini ve yaşam kalitesini azaltan, cinsel yaşamlarını olumsuz etkileyen jinekolojik bir sorundur. Az miktarda rahim sarkması genellikle semptomlara neden olmaz. Hastalar genellikle, vajinal sarkmayı anlamaz. Çoğu kadın, kendi kendini muayene ederek daha önce vajina içlerini görmediklerini doğum sonrası bu pembe dokunun görülmesinden rahatsızlık duyduklarını ifade ederler. Geniş vajinal açıklık nedeniyle sık vajinal enfeksiyon ve mantara bağlı sıkıntılar geçirdiklerini söylerler. En sık görülen belirtisi, vajina içindeki doku ya da yapıların yerinden oynaması hissidir. Dışardan vajina içi görülmemesi gerekirken görülmeye başlanır. Taharet sırasında vajinadan dışarıya bir balonlaşma hissedilir.
Belirtileri nelerdir?
• Pelvik alanda ağırlık veya dolgunluk hissi,
• Vajenden dışarı doğru oluşan sarkan dokular,
• Bağırsak aktivitelerinde problemler (dışkılama problemleri),
• İdrar kaçırma sorunları (öksürme, hapşırma, egzersiz, vb. esnasında idrar kaçağı),
• Bel ağrısı,
• Ağrılı cinsel birleşme (disparoni),
• Cinsel isteksizlik,
• Cinsel ilişki sırasında vajinadan gaz sesi gelmesi,
• Vajinadan aşağı bir şey düşüyormuş hissi,
• Sabahları başlayan, şiddeti hafif olan ve zamanla artan bel ağrısı,
• Alt karın bölgesinde ağırlık veya aşağı doğru çekilme hissi,
• Vajinal kanama,
• Vajinal akıntı miktarında artış,
• Vajinadan bir şey çıkacakmış gibi hissetmek.
Rahim sarkması tedavi edilebilir mi?
Rahim sarkması, diğer pelvik organların da sarkabileceği anlamına gelebilir. Mesane prolapsusu adı verilen bir sistosel varlığında vajinanın ön duvarında şişlik gelişir. İdrar yapmak zorlaşır ve idrar yolu enfeksiyonları sıklıkla tekrarlar. Rektal bağ dokusunun zayıflaması, bağırsak hareketlerinin kötüleşmesine ve bağırsak alışkanlıklarında değişikliklere yol açar. Bu nedenle rahim sarkması varlığında tedavi seçeneklerini doktorunuzla birlikte değerlendirmeniz önemlidir.
Vajina sarkma tedavisi nasıl yapılır?
Vajinal prolapsus türünün kesin bir teşhisinin koyulabilmesi adına hastanın fiziksel muayenesi ve öyküsü önemlidir. Bu sebeple, vajina içindeki doku ve kasların zayıflamasından kaynaklanan problematik belirtilerle komplikasyonların değerlendirilmesi ve önlenmesi için hangi tedavi türünün uygun olacağına bu aşamadan sonra doktorunuz karar verir.
Vajinal prolapsus hayati tehlike taşıyan bir durum olup, sarkmaların şiddetine göre, sadece ameliyatla tam olarak düzeltilebilir. Zor doğumlara ve yırtıklara ve pelvik taban kas ve fasya kopmalarına bağlı oluşan vajina girişindeki açıklığı, perineplasti ameliyatı ile vajinal bollaşmayı vajinoplasti ameliyatı yapılmalıdır. Pelvik doku onarımı için zayıflamış doku onarılır ve/veya “sentetik mesh” denilen örgülerle asılır. İleri yaştaki menopozdaki kadınlarda ise rahim vajinal yoldan alınır kalan dokular asılır.
Vajinal prolapsus onarımı için ameliyat olan hastaların, ameliyatın tipine ve boyutuna bağlı olarak, normalde 1-2 gün hastanede yatması gerekir. Operasyondan sonra, genellikle yaklaşık olarak 6-8 hafta boyunca ağır kaldırmaktan kaçınılması önerilir. Vajinal prolapsusa uygun tedavi seçeneği sarkmanın nedeni ve ciddiyeti ile kadının cinsel aktivitesinin olup olmadığı ve hastanın tedavi tercihleri gibi faktörlere bağlı olmaktadır. Ayrıca, cinsel yönden aktif olmayan, ameliyat engeli olan veya bu olayla ilgili belirtileri çok az olan kişiye cerrahi müdahale yapılmaz.
